Twierdza Nysa

Nysa      0 Opinie

Opis

Już w średniowieczu Nysę otoczono murami miejskimi z basztami i wieżami. Pod koniec XVI wieku miasto było pod panowaniem Habsburgów, w granicach Królestwa Czech. W 1594 roku Johanes Schneider z Lindau, na polecenie ówczesnego biskupa wrocławskiego, zaprojektował nowoczesne umocnienia, które już w 1643 roku przebudowano, kładąc nacisk na system obrony skrzydłowej. Dobudowano wówczas nowe obiekty, zwiększono do 10 ilość bastionów, a całe miasto otoczono wałem i fosą wodną. Po obwałowaniu biegła ukryta droga wewnętrzna. Prace modernizacyjne trwały do początku XVIII wieku. Z tego okresu do dziś przetrwał bastion św. Jadwigi, który wielokrotnie modernizowano.

W 1741 roku, w czasie wojny austriacko-pruskiej, król pruski, Fryderyk II Wielki zdobył Nysę. Wtedy to Śląsk, a z nim również Nysa, przeszły pod panowanie pruskie. Fryderyk II, biorąc pod uwagę strategiczne położenie miasta oraz istniejące już fortyfikacje, postanowił uczynić z Nysy twierdzę. W tym celu, na jego zlecenie holenderski inżynier Cornelius von Walrawe przebudował fortyfikacje otaczające miasto. Te nowe mury nazwano Obwałowaniami Dolnymi. Wybudowano również Forty Górne na lewym brzegu rzeki. Powstał w ten sposób nowy Fort Fridrichsstadt, określany długo jako samodzielne miasto - dziś jest to dzielnica Nysy Radoszyn.
Przy obu brzegach rzeki wzniesiono reduty: Kardynalską i Kapucyńską. W tym okresie wybudowano również Fort Prusy, wraz z pasmami obwałowań, rozchodzącymi się promieniście w kierunku rzeki. Obwałowania te nazwano Jerozolimskimi. Fort Prusy był samodzielną cytadelą w Fortyfikacjach Górnych. Od Fortu Prusy do torów kolejowych utworzono suchą fosę, zwaną Obwałowaniami Wysokimi.

Modernizację twierdzy prowadzono do XIX wieku. Nysa w tym czasie uważana była za jedną z najsilniejszych i najnowocześniejszych twierdz w ówczesnej Europie.

W 1807 roku Nysa była oblegana przez wojska napoleońskie przez 114 dni i dopiero brak amunicji i żywności zmusił Nysę do kapitulacji.

Zmieniające się techniki wojenne spowodowały utratę militarnego znaczenia fortyfikacji. Od 1871 roku zaczęła się stopniowa likwidacja umocnień, a od 1903 roku Nysa oficjalnie przestała być twierdzą.

Obiekty forteczne pełniły rolę więzienia i obozu jenieckiego. W nyskim więzieniu przetrzymywany był markiz de La Fayette - polityk rewolucji francuskiej. W 1916 roku był tu więziony Charles de Gaulle - późniejszy prezydent Francji. Osadzono tu również uczestników III Powstania Śląskiego.

W czasie II wojny światowej w Nysie umiejscowiono filię obozu Gross Rosen, a miasto znów ogłoszono twierdzą. W 1945 roku twierdza Nysa znów została zdobyta, tym razem przez Armię Czerwoną.

Do dziś przetrwało wiele obiektów dawnych fortyfikacji. Ocenia się że ok. 50 - 60 % zabudowań fortecznych z początku XX wieku.

Zachowały się:

1. Fort Prusy,
2. Bastion św. Jadwigi,
3. Fort I,
4. Fort II,
5. Fort III,
6. Reduta Kapucyńska,
7. Reduta Kardynalska z obwałowaniami powodziowymi,
8. Fort nad Białą,
9. Obwałowania Jerozolimskie zewnętrzne i wewnętrzne,
10. Obwałowania kolejowe,
11. Obwałowania Wysokie,
12. Flesza Nowa,
13. Resztki przeciwstraży kleszczowych.

Fortyfikacje Twierdzy Nysa częściowo udostępnione są do zwiedzania. Punkt Informacyjno-Turystyczny znajduje się w Bastionie św. Jadwigi, tel. 77 433 49 71, 602 654 128.