Wodospad Wilczki w Międzygórzu

Opis

Wodospad Wilczki miał wówczas wysokość 27 metrów i otrzymał nazwę Wodogrzmoty Żeromskiego. Stefan Żeromski nigdy nie był przy wodospadzie, a nawet mógł nie mieć świadomości, że on w ogóle istnieje. Nazwa ta nie przyjęła się i obecnie nie jest używana.

Rzeka Wilczka źródła swe bierze na Hali pod Śnieżnikiem, na wysokości ok. 1155 m n.p.m., skąd płynie stromą, głęboko wciętą doliną w kierunku Międzygórza. To właśnie tu, w Międzygórzu Wilczka utworzyła najwyższy do niedawna wodospad w polskich Sudetach. Miał on 27 metrów wysokości. Tak było do lipcowej powodzi w 1997 roku, kiedy to pod naporem ogromnych mas wody runął XIX-wieczny, sztucznie nadbudowany próg. Jak informuje tablica przy wodospadzie - wodospad obniżył się wówczas o ok. 7 metrów i stał się drugim pod względem wysokości wodospadem w polskich Sudetach, po Wodospadzie Kamieńczyka w Szklarskiej Porębie.

Wodospad Wilczki powstał prawdopodobnie w trzeciorzędzie, podczas wypiętrzania się Masywu Śnieżnika. Utworzył się wówczas uskok, wzdłuż którego góry podniosły się, a bieg rzek został przerwany, tworząc wodospady. Rzeki płynące szybko po stromych ścianach rzeźbiły głębokie, strome doliny.

Wodospad Wilczki znajduje się na wysokości 570 m n.p.m. i tworzy jedną, wąską kaskadę o wysokości ponad 20 metrów. Woda spada z progu szerokości 3 metrów do kotła eworsyjnego o średnicy kilkunastu metrów, wyżłobionego w mniej odpornych łupkach łyszczykowych. Dalej, za kotłem eworsyjnym Wilczka tworzy kilkudziesięciometrowej długości, bardzo malowniczy wąwóz szerokości ok. 3 metrów i głębokości 15 - 20 metrów, o prawie pionowych, skalistych ścianach. Zarówno skały progu, jak i wąwozu zbudowane są z gnejsów gierałtowskich o pomarańczowej barwie. Wąwóz za wodospadem nazywany jest kanionem amerykańskim.

Już na początku XVIII wieku wodospad Wilczki był znany i bardzo szybko stał się atrakcją turystyczną. Przybywali tu turyści z Lądka Zdroju, Długopola Zdroju, a dosyć szybko również miejscowi kuracjusze z Międzygórza.

W czasach, gdy Międzygórze należało do księżnej Marianny Orańskiej, niedaleko wodospadu stanęła willa władczyni - Biały Dwór, a nieopodal powstał mały park z fontanną. Nad progiem wodospadu przerzucono wówczas stalowy mostek, a otoczenie wodospadu uzyskało romantyczny wystrój. W XIX wieku nadbudowano również sam próg wodospadu, aby wzmocnić wrażenie oglądanego obiektu.

Z inicjatywy rodzeństwa Neglerów wybudowano dwie platformy widokowe po dwóch stronach wąwozu. Do platform tych poprowadzono schody, poręcze i kładki. Nawet na dno kotła eworsyjnego poprowadzono 217 stromych stopni, wykutych w skale. W Międzygórzu działali przewodnicy, którzy zajmowali się oprowadzaniem grup turystów do wodospadu - za zwiedzanie pobierano opłatę. W latach 60. XX wieku, po utworzeniu rezerwatu, próbowano ponownie wprowadzić opłatę za zwiedzanie wodospadu, ale szybko poniechano tego pomysłu.

Dziś wodospad można oglądać z każdej strony - z góry z mostku nad progiem, a także z dwóch platform widokowych i licznych miejsc przed dojściem do punktów widokowych.

Wokół wodospadu rozpościera się rezerwat Wodospad Wilczki o powierzchni 2,86 ha. Obejmuje on teren wokół wodospadu, kotła i przełom Wilczki. W rezerwacie rośnie stary, bukowy las z domieszką jodły, jawora i świerka. Chłodny, ciemny i wilgotny mikroklimat w wąwozie umożliwia wegetację mszaków i wątrobowców.

Poniżej kanionu Wilczka wpływa do szerokiej doliny, gdzie w latach 1905 - 1909 zbudowano suchy zbiornik retencyjny. W razie zagrożenia powodziowego w zbiorniku można zmagazynować ok. 1 mln metrów sześciennych wody. Podczas 100-letniej eksploatacji zbiornik napełniano kilkanaście razy.

Wodospad Wilczki znajduje się przy wjeździe do Międzygórza, niedaleko parkingu. Warto obejrzeć to magiczne miejsce, gdzie można podziwiać zarówno piękno natury, jak również jej siłę.