Ogród Botaniczny UW w Warszawie

Opis

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego powstał w 1818 roku w północnej części Łazienek, na terenie dawnych Ogrodów Królewskich. Założycielem Ogrodu był prof. botaniki Michał Szubert, który został pierwszym dyrektorem Ogrodu Botanicznego.

Początkowo Ogród zajmował powierzchnię 22,5 ha, razem ze szklarniami królewskimi i starą pomarańczarnią. Na terenie Ogrodu uniwersyteckiego, w latach 20. XIX wieku wzniesiono Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego.

Prof. Szubert podzielił cały ogród na trzy części: część naukową, poświęconą systematyce roślin, część pomologiczną, gdzie utworzono kolekcję drzew owocowych, a także część spacerową dla szerokiej rzeszy publiczności. Już w 1824 roku rosło tu ok. 10 tysięcy gatunków i odmian różnych roślin.

W późniejszych latach warszawski Ogród Botaniczny dzielił niespokojne losy kraju. Po stłumieniu Powstania Listopadowego, w 1834 roku władze carskie zamknęły Uniwersytet Warszawski, a także zmniejszyły powierzchnię uniwersyteckiego Ogrodu Botanicznego do 1/4 dotychczasowej powierzchni. W 1846 roku prof. Michał Szubert został odsunięty od kierowania Ogrodem, a przez następne kilkadziesiąt lat funkcję tę pełnili carscy urzędnicy. Nie dziwi więc degradacja ogrodu i jego całkowity upadek.

Dopiero w 1916 roku, kiedy znów zaczął działać Uniwersytet Warszawski, Ogród Botaniczny przeszedł pod jego zarząd. Dyrektorem został prof. Zygmunt Wóycicki, który rozpoczął żmudną odbudowę Ogrodu. Na terenie okrojonym w 1834 roku, powstały nowe działy: biologii roślin, dział ozdobny i różanka. Rozpoczęto również remont szklarni, które w późniejszych latach zostały podłączone do centralnego ogrzewania.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, wzbogacono kolekcję drzew i krzewów, a Ogród zaczął odzyskiwać dawną renomę naukową i dydaktyczną.

W czasie II wojny światowej, a przede wszystkim podczas Powstania Warszawskiego, budynki ogrodowe, szklarnie i znaczna część bogatej kolekcji roślin, podzieliły losy Warszawy - zostały zrujnowane, wypalone i legły w gruzach.
Po wojnie rozpoczęto długotrwałą restaurację Ogrodu. Dziełem tym zajęli się prof. Bolesław Hryniewiecki, dr Roman Kobendza oraz dr Wacław Gajewski. Odbudowano budynki, szklarnie, a także odtworzono zbiór roślin.

W 1965 roku, dzięki staraniom doc. Ludmiły Karpowiczowej, Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego został wpisany do rejestru Zabytków Kultury i Nauki m. st. Warszawy.

Od 1987 roku kierownikiem Ogrodu jest dr Hanna Werblan-Jakubiec. Dzięki jej staraniom wzbogacono kolekcję róż, pnączy, roślin leczniczych i użytkowych, a także wyremontowano i rozbudowano szklarnie. Podstawową funkcją Ogrodu Botanicznego jest ochrona różnorodności biologicznej. Pracownicy tworzą nowe kolekcje ginących gatunków dziko rosnących w Polsce, a także rzadkich odmian ozdobnych drzew i krzewów.

Ogród Botaniczny UW jest najmniejszym, ale jednym z najstarszych w Polsce. Dziś rośnie tu ponad 5000 gatunków różnych roślin. Kolekcje roślin i pojedyncze okazy są podpisane, wobec czego można dowiedzieć się ciekawych rzeczy. Ciekawe są nie tylko rośliny rosnące w Ogrodzie, lecz także rośliny egzotyczne, rosnące w szklarniach.

Ogród jest chętnie odwiedzany nie tylko w celach naukowych, czy edukacyjnych, lecz dla zwykłego spaceru i chęci przebywania wśród pięknych roślin. Ogród częściowo usytuowany jest na skarpie, posiada niewielki zbiornik wodny ze strumykiem, co stwarza romantyczne zakątki.

Poza przyrodą, można tu spotkać również odrobinę historii. To właśnie tu, na terenie obecnego Ogrodu Botanicznego, a wówczas Ogrodów Królewskich, 3 maja 1792 roku, w pierwszą rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, wmurowany został kamień węgielny pod budowę Świątyni Opatrzności Bożej. Budową świątyni Sejm Czteroletni pragnął uczcić uchwalenie w dniu 3 maja 1791 roku, pierwszej europejskiej konstytucji.

Wędrując ścieżkami Ogrodu, można zachwycać się pięknymi kwiatami, różnorodnymi barwami, starymi, dorodnymi drzewami, czy ciekawym pokrojem egzotycznych roślin. Można tu odpocząć od pośpiechu i zgiełku miejskiego na ocienionej ławeczce, wśród wszechobecnych zapachów. Ogród można odwiedzać od wiosny do jesieni i w każdym miesiącu wygląda i pachnie inaczej.

Ogród otwarty jest od kwietnia do października:
- kwiecień - sierpień - w dni powszednie w godz. 9.00 - 20.00, w soboty i święta w godz. 10.00 - 20.00,
- wrzesień - przez cały tydzień w godz. 10.00 - 20.00,
- październik - w dni powszednie w godz. 10.00 -17.00, w soboty i święta w godz. 10.00 - 18.00.
Szklarnie udostępnione są do zwiedzania tylko w niedziele od połowy maja do połowy września w godz. 10.00 - 17.00.
Wstęp do ogrodu i szklarni jest płatny. Istnieje możliwość zwiedzania parku i szklarni z przewodnikiem.