Puńsk - Kościół pw. Wniebowzięcia NMP

Puńsk      0 Opinie

Opis

Parafia rzymskokatolicka w Puńsku powstała w 1597 roku, kiedy zbudowano tu pierwszy, drewniany kościół. Pierwszym proboszczem był Stanisław Zaliwski, który zabiegał u króla o to, aby proboszczem puńskiej parafii mógł być jedynie Litwin, lub ksiądz znający język litewski. Król Zygmunt III Waza wystawił stosowny dokument. Pierwsza puńska świątynia spłonęła między 1741 a 1772 rokiem.

W 1772 roku, za czasów proboszcza Jana Chłopickiego, na miejscu poprzedniej świątyni zbudowano kolejny kościół, również drewniany, który spłonął podczas pożaru w 1868 roku.

Budowę obecnej, murowanej świątyni rozpoczął ks. proboszcz Jonkajtys w 1881 roku. Po jego śmierci budowę kontynuował ks. proboszcz Simonas Norkevicius-Norkus, który doprowadził do zakończenia inwestycji w 1887 roku.

Nad jeziorem Punia powstał okazały kościół, wymurowany z kamienia i cegły, który ogrodzono kamiennym murem.

Jest to świątynia neogotycka, z prezbiterium w kierunku południowo-wschodnim, trójnawowa, o układzie bazylikowym. Zewnętrzne ściany świątyni zbudowane z kamienia pozostały nieotynkowane, natomiast elementy wymurowane z cegły otynkowano, przez co nadano jej niepowtarzalny charakter. Wokół kościoła stoi wiele pięknych kapliczek wyrzeźbionych w drewnie.

Trzykondygnacyjna fasada kościoła flankowana jest dwoma strzelistymi wieżami o wysokości 35 m, nakrytymi hełmami w kształcie smukłych ostrosłupów o podstawie ośmioboków. Dolne kondygnacje wież zbudowano na planie kwadratu i umieszczono w nich duże, ostrołukowe okna. Trzecia kondygnacja wież jest ośmioboczna, zdobiona ostrołukowymi otworami dzwonnymi, trólkątnymi zwieńczeniami ścian i neogotyckimi sterczynami. W lewej wieży zamontowane są dzwony.
W środkowej części fasady znajduje się ostrołukowy portal, zdobiony sterczynami, nad którym w medalionie umieszczono płaskorzeźbiony wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Drugą kondygancję zdobią dwa ostrołukowe okna. Fasada zamknięta jest trójkątnym szczytem z rozetą i zwieńczona złotą kulą z krzyżem.

Kościół opięty jest schodkowymi przyporami, a szczyty kaplic ozdobione neogotyckimi sterczynami.

Wnętrze świątyni ma 50 m długości i 35 m szerokości. Prosto zamknięte prezbiterium ma szerlkość i wysokość nawy głównej. Prezbiterium, nawy i kaplice przykryte są sklepieniami krzyżowymi. Ściany i sklepienia świątyni ozdobione są jednolitą ornamentyką litewską.

W prezbiterium znajduje się dębowy ołtarz główny, w centrum którego umieszczono rzeźby Chrystusa Ukrzyżowanego, Maryi, św. Jana i klęczącej św. Marii Magdaleny. Po bokach ustawiono figury św. Józefa i św. Kazimierza. W zwieńczeniu ołtarza, wśród dekoracyjnych, drewnianych pinakli, znajduje się figura Matki Bożej, a niżej, z obydwu Jej boków - figury aniołów. Dodatkową dekorację prezbiterium stanowią piękne witraże.

Prawą nawę zamyka drewniany ołtarz Matki Bożej Miłosierdzia, lewą zaś ołtarz św. Jerzego z obrazem świętego walczącego ze smokiem.

W prawej kaplicy Matki Bożej Królowej Świata znajduje się drewniany ołtarz z figurą Matki Bożej i figurami aniołów po bolach. W kaplicy tej stoi również kamienna chrzcielnica z nakrywą zwieńczoną sceną chrztu Chrystusa. Również tutaj mają swoje miejsce feretrony (przenośne, obustronne obrazy, noszone podczas procesji). Niektóre feretrony przybrane są w dekoracyjne szaty z litewskimi ornamentami.

Z lewej strony kościoła znajduje się kaplica świętych Piotra i Pawła. W ołtarzu mieści się obraz Matki Bożej Ostrobramskiej, a na zasuwie obrazu - wizerunek św. Piotra i św. Pawła. W kaplicy tej przechowywane są chorągwie z pięknymi, litewskimi haftami.

Z lewej strony nawy głównej znajduje się drewniana, bogato zdobiona ambona, a nad kruchtą chór muzyczny z prospektem organowym. Wszystkie ołtarze, ambona i szafa organowa, wykonane są z drewna i w jednolity sposób ozdobione drewnianymi, neogotyckimi, rzeźbionymi pinaklami.

Przy filarach umieszczono ocalałe z poprzedniej świątyni figury Chrystusa Zmartwychwstałego, św. Joachima i czterech ewangelistów.

Dodatkową dekoracją kościoła są również serwety ołtarzowe zdobione litewskimi haftami.

W puńskiej świątyni odpusty są trzy razy w roku: na św. Jerzego, świętych Piotra i Pawła oraz w dniu Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Można wówczas obejrzeć Litwinów w strojach ludowych, biorących udział w uroczystościach, a także wysłuchać ich pięknych pieśni.

Zdjęcia

Puńsk - kościół Wniebowzięcia NMP
Puńsk - drewniana kapliczka przy kościele
Puńsk - kościół, prawa nawa i kaplica MB Królowej Świata
Puńsk - medalion z płaskorzeźbą MB Częstochowskiej nad portalem kościoła
Puńsk - fasada kościoła Wniebowzięcia NMP
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Puńsku
FOTO: Krzysztof Butkiewicz