Reszel - ratusz

Reszel      0 Opinie

Opis

Przywileje miejskie na prawie chełmińskim otrzymał Reszel 12 lipca 1337 roku, z rąk kapituły warmińskiej i wójta biskupiego - Henryka z Lutr. Na potrzeby miasta przeznaczono wówczas 110 włók (ok. 20 km kw.), razem z pastwiskami i lasami przeznaczonymi do wspólnego użytkowania.
Wytyczono wtedy siatkę ulic, parcele pod zabudowę miejską, główny plac targowy, miejsce na kościół farny, a także rozpoczęto budowę pierwszych umocnień miejskich, które docelowo opasały miasto i powstający zamek kapituły warmińskiej.
Prawdopodobnie na przełomie XIV i XV wieku powstał na rynku gotycki ratusz, w którym znajdowała się sala rady, sala sądowa, sala reprezentacyjna oraz odwach, waga i miara miejska, być może więzienie, czy arsenał. Z czasem ratusz został obudowany kramami kupieckimi.
Miasto szybko się rozwijało, mieszkańcy bogacili się i w 1655 roku wykupili miasto spod władzy biskupiej. W okresie baroku Reszel znany był jako miasto artystów.

27 maja 1806 roku w zasobnym Reszlu wybuchł potężny pożar, który w ciągu kilku dni strawił prawie całe miasto, wraz z ratuszem. Ocalał tylko kościół gimnazjalny Świętego Krzyża (obecnie cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego), jeden z budynków kolegium, wikarówka oraz zamek. Kościół farny został wówczas poważnie uszkodzony.

Aby odbudować miasto, rozebrano część średniowiecznych murów miejskich, które posłużyły jako budulec. XIX-wieczne kamieniczki reszelskiej starówki odbudowano na starych, często jeszcze gotyckich fundamentach, zachowując średniowieczny układ urbanistyczny.

Na środku kwadratowego rynku, na starych fundamentach gotyckiego ratusza, w latach 1816 – 1822 wzniesiono nowy ratusz. Wydano również zakaz stawiania obok ratusza drewnianych kramów kupieckich.
Nowy gmach ratusza był dwukondygnacyjną budowlą klasycystyczną, zbudowaną na planie prostokąta. Początkowo przyziemie ratusza było otwartą halą, w której mieściły się stajnie magistrackie. Być może , w tym okresie na osi budynku ratusza znajdował się przejazd bramny.
Z czasem w służbie miejskiej zaprzestano używania koni. Przebudowano wówczas parter budynku, zagospodarowując go na pokoje biurowe. W miejscu bramy przejazdowej, od strony wschodniej i zachodniej, powstały kolumnowe portyki wgłębne, wsparte na parach kolumn.
Wejście główne do ratusza znajduje się od zachodu, natomiast od strony wschodniej usytuowany jest „ślepy” portyk kolumnowy, tzn. jedynie z oknami, bez drzwi. Nad wejściem do ratusza umieszczono herb miasta – brunatnego niedźwiedzia na zielonym tle, wspinającego się po srebrnym pastorale ze złotą głowicą.
Południową elewację ratusza zdobi zegar słoneczny. Trudno powiedzieć, czy jeszcze „działa”, bo rosnące w pobliżu świerki tak urosły, że mogą zasłaniać światło słoneczne. Od strony północnej znajduje się drugie, skromniejsze wejście do budynku.
Gmach ratusza przykrywa wysoki, ceramiczny dach czterospadowy. Na osi budynku, od wschodu i zachodu, w połaciach dachowych umieszczono okienka w kształcie wolego oka, oświetlające poddasze. Na środku kalenicy wznosi się niewielka, czworoboczna wieżyczka zegarowa z czterema tarczami zegara. Wieżyczka obita jest blachą i zwieńczona hełmem z latarnią.
W budynku ratusza, nieprzerwanie od 1822 roku mieści się siedziba władz miejskich.

Na rynku, obok ratusza w 2005 roku, podczas prac remontowych, odkryto jedną z siedmiu średniowiecznych studni miejskich, do których woda doprowadzana była drewnianym wodociągiem. Dziś studnia stanowi dodatkową atrakcję turystyczną reszelskiego rynku.

W latach 80. XX wieku Reszel został wpisany na międzynarodową listę miast historycznych ICOMOS.
Od wielu lat w mieście trwają prace rewitalizacyjne, w celu przywrócenia dawnego wyglądu reszelskiej starówce. Na początku XXI wieku przeprowadzono remont ratusza i, chociaż nie jest to najcenniejszy zabytek miasta, to jednak stanowi jego wizytówkę. Poza tym, nie jest już młodzieniaszkiem – ma już prawie 200 lat.
W mieście jest jeszcze wiele do zrobienia i na wszystko potrzeba pieniędzy, ale sprawia mi wielką przyjemność, kiedy wygląd polskich miast zdecydowanie się poprawia, jak ma to miejsce w Reszlu.

Zdjęcia

ratusz w Reszlu
Reszel - kamieniczka z Apteką pod Orłem, przy południowej pierzei rynku
ratusz w Reszlu
ratusz w Reszlu
Kamieniczka z 1657 roku w południowej pierzei rynku, w której mieści się Apteka pod Orłem
Ratusz w Reszlu widziany z wieży kościelnej